Khi người thân qua đời

NGHỆ THUẬT CHẾT

Khi người thân qua đời

Câu hỏi: Thưa thiền sư, làm thế nào để một người hành thiền đối phó với sự đau buồn vì một người thân qua đời?

Thiền sư Goenka: Một người hành thiền sẽ có sự suy xét đúng đắn và hiểu được luật tự nhiên. Mặc cho tất cả những sự than khóc và cầu nguyện, sẽ không có khả năng nào để người này quay trở lại. Các con phải chấp nhận sự thật là người ấy vĩnh viễn ra đi.

Hãy hiểu rằng mỗi lần các con tạo ra những rung động buồn rầu và đau khổ khi nhớ tới người nào đó đã qua đời, những rung động ấy sẽ đến bất cứ chỗ nào mà người ấy hiện diện và làm cho người ấy không được hạnh phúc. Không ai muốn một người gần gũi và thân yêu đã mất không được hạnh phúc. Chắc chắn là ta muốn người ấy được hạnh phúc, bình an và được giải thoát, vậy mà các on gửi đến họ những rung động làm cho họ bất hạnh hơn. Các con đừng làm hại người mà các con muốn họ được hạnh phúc. Một khía cạnh tai hại khác là lúc các con than khóc khi nhớ tới những người gần gũi và thân yêu đã qua đời, các con gieo trồng hạt giống sankhara khổ đau. Các con trở nên đau khổ, và hạt giống đau khổ sẽ không mang lại gì ngoài khổ đau trong tương lai. Thiên nhiên sẽ không phân biệt là các con đang gieo trồng những hạt giống vì lý do hợp lý này hay lý do hợp lý khác. Không đâu, nếu là hạt giống đau khổ sẽ mang lại khổ đau.

Sau cùng, hạt giống là gì? Hạt giống được nảy sinh và tạo ra khuôn mẫu thói quen trong tâm. Bây giờ các con hỗ trợ khuôn mẫu thói quen của tâm bằng cách trở nên khổ sở hơn bằng lý do này hay lý do khác. Khuôn mẫu thói quen này sẽ mang lại nhiều khổ đau hơn trong tương lai. Do đó các con đã bắt đầu làm hại chính mình và người thân đã qua đời.

Và khía cạnh tai hại thứ 3 là cảm giác về sự khổ đau mà các con tạo ra bằng loại sankhara đã bắt đầu thấm vào không khí xung quanh các con. Bất kỳ ai trong gia đình ở gần các con sẽ trở nên chán nản bởi vì các con đã tạo ra cảm giác đó. Các con đã bắt đầu làm hại chính mình, hại những người sống bên cạnh và những người thân yêu đã mất. Hành động này của các con sẽ có hại theo 3 phương cách.

Nếu người nào thực hành một cách sáng suốt và hiểu được luật tự nhiên thì ngay khi các con nhớ tới người đã qua đời, nếu ngay lúc đó chỉ một chút đau buồn khởi lên trong tâm, các con lập tức chấn tĩnh tạo ra những rung động của metta, của tình thương, “Nguyện cho quý vị được hạnh phúc, bất cứ quý vị ở nơi đâu. Nguyện cho quý vị được hạnh phúc, nguyện cho quý vị được bình an, nguyện cho quý vị được giải thoát”. Rung động của các con sẽ tới người này và làm cho người đó được hạnh phúc. Những rung động tràn đầy hạnh phúc, bình an, hòa hợp. Lúc đó các con đang tạo ra sankhara của sự hòa hợp và bình an. Hạt giống này sẽ mang cho các con quả của bình an, hòa hợp và hạnh phúc. Rung động này sẽ thấm vào trong không khí và làm cho môi trường được bình an và hài hòa. Các con đã bắt đầu giúp cả 3: những người thân yêu đã mất, bản thân các con và gia đình các con bằng một phương cách đúng đắn, phương cách của Dhamma.

Những rung động hữu hiệu ngay, cho dù những người đã qua đời ở bất cứ đâu, sự rung động mà các con tạo ra khi nhớ đến họ chắc chắn sẽ tới đó, mạnh hay yếu tùy theo sức mạnh trong tâm các con.

Nhiều lần trong đời các con sẽ thấy rằng, mặc dù không có lý do nào cả, không có gì xảy ra bên ngoài, tự nhiên các con cảm thấy chán nản…, chắc chắn đã có những rung động nào đó từ bên ngoài đến và tiếp xúc với các con, một rung động chán nản sẽ làm cho các con chán nản. Tương tự như thế, có những lúc các con thường cảm thấy rằng, mặc dù không có một lý do nào cả, không có gì xảy ra ở bên ngoài, các con vẫn cảm thấy hạnh phúc…, chắc chắn có những rung động tốt lành về hạnh phúc nào đó từ bên ngoài đến với các con. Đây là luật tự nhiên. Nếu các con ở gần một lò lửa đang cháy, những rung động của cái lò này sẽ mang đến hơi nóng cho các con. Nếu các con đang ở gần máy lạnh, sự rung động sẽ mang sự tươi mát cho các con. Người nào sớm hiểu được luật tự nhiên này và áp dụng nó, cuộc sống sẽ trở nên tốt đẹp hơn. Bởi vậy, đây là cách tốt nhất để hành xử trong lúc đó.